Sabri Artam Fen: BİLİMİN SERÜVENİ

ESKİ MISIR

Gök cisimleri ve gök olaylarıyla ilgili en eski gözlem ve çalışmaların Çin, Mezopotamya ve Mısır’da yapıldığı bilinmektedir. En önemli gökbilim çalışmaları, takvimle ilgili verileri elde etmek için Ay ve Güneş’in yıl boyunca sürekli gözlenmesi, sabit yıldızların ve yıldız gruplarının (takımyıldızların) gök yüzündeki konumlarının saptanması, hareketli gök cisimlerinin (gezegenlerin) izlenmesi, Güneş ve Ay tutulmalarının önceden hesabı olmuştur. Bu çalışmalarda dini inançlar ve mitolojik yorumlar etkin olmuş, gökyüzünde doğa üstü varlıkların hakimiyeti kabul edilmiştir.

Mısır Takvimi

Mısır Takvimi: Eski Mısır’da belki de daha MÖ IV. Binden itibaren kullanıldığı sanılan medenî takvim, ilkel bir ay takvimiyle, Nil nehrinin taşmasına (ve dolayısıyla mevsimlere) göre ayarlanmış bir takvimdir. Bu takvimde Yıl 365 güne ayrılmıştır. 30’ar gün çeken 12 ay ve 5 tamamlayıcı gün vardır.

BABİLLİLER

Babilliler M.Ö. 2000 yıllarında yıldız gruplarını hayvanlara ve eşyalara benzeterek takımyıldızları oluşturmuşlardı. Aynı takımyıldız adları çok az değişiklikle bugünde kullanılmaktadır.

ÇİNLİLER

Çin astronomisi, bir yıldız astronomisidir ve gözle görülebilen yıldızların yanında, kuyruklu yıldızlar ve kutup yıldızı hakkında ayrıntılı bilgiler içermektedir. Ayrıca astronomi metinlerinde, meteor ve meteoritler ile nova ve süpernovalar hakkında kayıtlara da rastlanmaktadır.
Çin tıbbı, evren, doğa ve insan arasında sıkı bir ilişkinin bulunduğu anlayışına dayanır. Çinli düşünürler, evrenin sürekli bir oluşum içinde olduğuna inanırlar; onlara göre, bu sürekli devinim daima bir başlangıca dönüşü içerir. Evrensel sistemin bir parçası olan insan, ikilem gösteren yin ve yang ilkesinin (iyilik ve kötülük, hastalık ve sağlık gibi) etkisi altındadır. Geleneksel Çin tıbbının tedavi şekillerinden olan masaj ve akupunktur yöntemleri günümüzde de kullanılmaktadır.

Ünlü Düşünür Konfüçyüs(M.Ö. 551 - M.Ö. 479 )

ESKİ YUNAN

Mısır, Mezopotamya ve çin uygarlıklarının birikimi ege denizinin kıyılarında eski yunan uygarlığının doğmasına sebep oldu. Eski Yunanda birçok filozof yetişti. Bunlardan ilki Miletli Thales’dir. Thales’in önemi evrenin meydana gelmesi ile ilgili akla dayalı ilk açıklamayı yapmış olmasıdır.

“Her şey sudur” der Thales.

HİPOKRAT VE TIPTA DEVRİM

Yunan medeniyetinin bilime önemli bir armağanıda tıbbın babası olarak bilinen Hipokrattır.

(M.Ö. 460-M.Ö. 370 )

Akciğer kanseri, akciğer hastalığı, siyanotik kalp hastalığı gibi hastalıkları daha o zamanlar tanımlamıştır.

Atom kavramını ilk olarak Demokritos ortaya atmıştır.

DEMOKRİTOS(M.Ö. 4. yy)

"tek gerçek, atomlar ve atomların hareketidir"

ARİSTOTELES

Eski Yunan Filozoflarının bütün çalışmalarını sentezleyen ise Aristoteles olmuş ve Aristotelesin düşünme yöntemi bütün orta çağa hakim olmuştur.

ARİSTOTELES (M.Ö. 384 – M.Ö. 322)

Aristoteles, Fizik, astronomi, ilk felsefe, zooloji, mantık, politika ve biyoloji gibi konularda pek çok eser vermiştir.

EVREKA EVREKA

Eski Yunan biliminin en önemli temsilcilerinden biride Arşimet’tir.Suyun Kaldırma kuvvetini ilk keşfeden Arşimet’tir. Bunun dışında Matematikten, fiziğe ve mekaniğe kadar pek çok çalışması vardır.

Arşimet “ buldum” “buldum” diyerek hamamdan çıkarken

Batlamyus

(M.S. 85 -M.S. 165)

İnsanlar Kopernik’in çalışmalarından önce evrende her şeyin dünya çevresinde döndüğünü dünyanın evrenin merkezi olduğunu düşünüyorlardı. Bu sistemin kurucularından biride Batlamyustur.Batlamyus yer merkezli bir sistem önermiştir.

Antikçağdan sonra dünya ortaçağ sessizliğine büründü. Bilimsel ilerleme durma noktasına geldi çünkü bilimsel yöntem bilinmiyor ve kullanılmıyordu.

Roger Bacon (1220 - 1292) “güvenilir bilgiye ancak akıl ve deney yollarıyla ulaşılabilir” diyerek geleneksel öğretiye karşı çıkmıştır. Böylece Bilimsel Yöntemin gelişmesinin önünü açmıştır.

RÖNESANS

Yeni çağın en verimli bilgini Leonardo da Vinci ( 1452 - 1519)

Da Vinci İtalyan mimarı, mühendisi, mucidi, matematikçisi, anatomisti, müzisyeni, heykeltıraşı ve ressamıdır.

Da Vinci, Tank çalışmasından, uçan makine tasarısına,embriyo çalışmasından resim çalışmalarına kadar akla gelebilecek her alanda çalışmalar yapmıştır.

COPERNİCUS

ASTRONOMİDE DEVRİM

1473-1543

1543: Copernicus gezegenlerin dünya etrafında değil güneşin etrafında döndüğünü ileri süren kuramını açıklar.

Tycho BRAHE 1574 yılında Hven adasında bir gözlemevi kurar.

GALİLEO GALİLEİ

Galileo Galilei (15 Şubat 1564– 8 Ocak 1642)

İtalyan fizikçi, matematikçi, gökbilimci ve filozofu olup, Bilimsel devrim'de büyük bir rol oynamıştır. Galileo, "modern gözlemsel astronominin babası,", "modern fiziğin babası,""bilimin babası,"ve "modern bilimin babası" olarak adlandırılmaktadır^.

Stephen Hawking, "Galileo, belki diğer insanlardan modern bilimin doğuşundan sorumlu olduğu için daha fazla bir kişiydi." der^.

William HARVEY kan dolaşımı konusunda bilgiler verir.(1616)

Johannes KEPLER gezegenlerin güneş çevresinde izledikleri yörüngeleri betimleyen yasaları yayımlar.(1618)

1642-GALİLEO ÖLÜR ISAAC NEWTON DOĞAR

İlk modern kimyager: Robert BOYLE

                                                       Robert Boyle ( 1627 - 1691)
Boyle, "kuşkucu Kimyager" adlı yapıtında maddenin minik yuvalardan oluştuğunu ileri sürer.

                                                                             1665
                                               ROBERT HOOK VE HÜCRENİN KEŞFİ

Edmond HALLEY daha sonra kendi adıyla anılacak olan kuyruklu yıldızın yörüngesini çizer.(1682)

1687
NEWTON VE EVRENSEL ÇEKİM YASASININ KEŞFİ

1729: Stephen GRAY elektriği uzak mesafelere iletmeyi başarır.

1745: Elektrik depolayan bir aygıt olan LEİDEN şişesinin bulunuşu.

Benjamin Franklin 1752'de yıldırımın elektrikten kaynaklandığını gösterir.

1774'de Joseph Priestley Oksijeni ayrıştırır ve yanma olayında oksijenin etkisi anlaşılır.

Antoine Lavosier ve Kütlenin Korunumu yasası:

« Doğanın tüm işleyişlerinde hiç bir şeyin yoktan var edilmediği, tüm deneysel dönüşümlerde maddenin miktar olarak aynı kaldığı, elementlerin tüm bileşimlerinde nicel ve nitel özelliklerini koruduğu gerçeğini tartışılmaz bir aksiyom olarak ortaya sürebiliriz. »

Luigi Galvani 1791'de kurbağaların vücudundaki elektriği keşfeder.

John Dalton 1808'de atomla ilgili yeni bir model geliştirir.

Daltona göre atomlar içi dolu berk kürelerdi.

Lamarck 1809!da kendi evrim kuramını ortaya atar buna göre kullanılan organlar gelişir kullanılmayan organlar ise körelir.

Danimarkalı Hans Oersted 1820 yılında TESADÜFEN akım geçen bir telin etrafındaki pusulanın iğnesinin saptığını keşfeder.

Bu keşif elektrik ve manyetizma olaylarının ilişkisini ortaya koyar ve bu keşiften sonra teknoloji hızla gelişir.

1831: Faraday hareketli bir mıknatıstan elektrik akımı elde eder.

Darwin evrim kuramını içeren "Türlerin Kökenini" yayımlar(1859)

1868: Mendel genetiğin temellerini atar.

Dimitri Mendeleyev Periyodik Tabloyla ilgili çalışmalarını bitirir.(1868)

1882: Robert Koch kolera virüsünü bulur.

1885: Louis Pasteur, bir dizi aşı yaparak kuduz bir köpek tarafından ısırılmış bir çocuğun hayatını kurtarır